Tình yêu & Hôn nhân

Vườn Địa Đàng đã mất nhưng tôi đã tìm thấy chàng và tôi hài lòng với điều đó. 

Mart Twain

Hầu hết chúng ta đều sợ tuổi già, cứ mỗi năm mới lại có thêm tuổi mới. Chúng ta nỗ lực trong tuyệt vọng để mình trẻ hơn. Nhưng chúng ta quên mất, thêm tuổi chúng ta sẽ có được sự bù đắp về mặt tri thức, sinh ra từ những kinh nghiệm được tích lũy dần của chúng ta.

Hơn 30 tuổi, đi qua nhiều giai đoạn của cuộc đời tôi quan tâm nhiều hơn tới việc mình cảm nhận thế nào, tại sao mình hạnh phúc hay bất hạnh. Tôi cũng trải qua sự thay đổi về việc nhìn nhận hôn nhân, tình yêu  - những vấn đề chỉ có thể tự học trong quá trình tự trưởng thành. Phải chi những thử nghiệm ấy không đắt giá đến vậy!

Chia sẻ những gì tôi học được có thể là những thông tin hữu ích cho cuộc sống của bạn, vì cuộc đời không chỉ có thế giới "digital".

TÌNH YÊU & 3 YẾU TỐ LÀM NÊN HẠNH PHÚC

Trong Kinh Thánh, việc sa ngã đã khiến Adam và Eva bị trục xuất ra khỏi vườn Địa đàng. Sự tò mò, yếu đuối và khao khát nhau còn hơn cả lòng trung thành với Thượng đế. Các phần trích dẫn trong bài này do Gordon Livingstone viết trong "Già quá nhanh thông minh quá trễ":

Sự hòa hợp và sát cánh của hai con người, cái đã đem lại cho chúng ta sự đền bù hàng đầu đối với tất cả những gánh nặng như: lao động vất vả, những khó khăn gian khổ, thăng trầm trong cuộc đời và sự nhận biết của chúng ta về cuộc đời ngắn ngủi của mình.

Hầu hết chúng ta đều nghe 3 yếu tố làm nên hạnh phúc, nhưng không phải ai cũng hiểu rõ và cảm nhận được điều đó một cách rõ rệt. Khi công việc chuyển từ những việc chúng ta thực sự muốn làm sang "phải làm", công việc lặp đi lặp lại một cách tẻ nhạt, không có ý nghĩa, không có đường tiến lên nghĩa là mỗi ngày bạn giảm khả năng có được một công việc thực sự. Liệu công việc này có mang lại cho bạn hy vọng trong năm mới, hay chỉ đơn giản là cách để bạn kiếm được tiền thuê nhà và ăn cơm, tích lũy để mua thêm iPhone, xe xịn hơn?

Có những người mỗi lần bạn muốn gọi điện cũng cần dũng khí, sau khi nói chuyện xong, thái độ của họ khiến bạn thêm mệt mỏi. Nếu đó là vợ hoặc chồng bạn thì đó không phải là một mối quan hệ mang lại hạnh phúc cho cả hai bên.

Ba yếu tố làm nên hạnh phúc là có việc gì đó để làm, có người nào đó để yêu và có thứ gì đó để mong đợi. Hãy nghĩ về điều đó đi. Nếu chúng ta có công việc tử tế, duy trì các mối quan hệ - những mỗi quan hệ hứa hẹn sẽ rất thoải mái, dễ chịu - thì khó mà không cảm thấy hạnh phúc! Tôi sử dụng cụm từ "công việc" để có thể phù hợp với bất kỳ hành động nào, dù được trả lương hay không, miễn sao đem lại cho chúng ta cảm giác bản thân mình thật quan trọng. Nếu chúng ta có được một công việc thú vị mang lại ý nghĩa cho cuộc sống, thì đó mới chính là công việc thực sự. Đó là đóng góp của chúng ta vào sự đa dạng của cuộc sống, thứ mang lại cho chúng ta cảm giác hài lòng và ý nghĩa. 

Sự hòa hợp và sát cánh của hai con người là điều Mart Twain đã viết: "Vườn Địa Đàng đã mất nhưng tôi đã tìm thấy chàng và tôi hài lòng với điều đó." Một mối quan hệ tuyệt vời sẽ mang lại Thiên Đàng, đó không phải là chuyện sau khi chúng ta chết đi, mà hiện hữu ngay trong đời sống. 

TÌNH YÊU CHỈ DÀNH CHO NGƯỜI CAN ĐẢM

Thật khó để tìm được một người yêu và bạn đời như ý. Cuộc sống hôn nhân sau đó có đủ hỷ nộ ái ố, có người còn giữ được nếp nhà, có người không. Nếu bạn đã từng trải qua những mối tình không bình yên, bước tiếp với một người khác đòi hỏi lòng can đảm.

Tình yêu thật sự đòi hỏi ở chúng ta lòng can đảm để đối mặt với những tổn thương mà người khác gây ra. Rủi ro là một điều quá hiển nhiên. 

Khi để nỗi ám ảnh về an ninh và an toàn lấn át, chúng ta đã đánh mất tinh thần phiêu lưu của bản thân rồi. Cuộc sống là một canh bạc mà chúng ta không chơi với quân bài nhưng chúng ta vẫn bắt buộc phải chơi canh bạc đó với hết khả năng của mình.

Chúng ta phải chấp nhận sự liều lĩnh, đôi khi rất nhiều để chiến thắng. Nếu không hành động, chúng ta làm sao có thể trở nên khéo léo ngay từ lúc khởi đầu như đã mong đợi. Mọi người chấp nhận ý tưởng về đường cong nhận thức với những lần phạm lỗi đau đớn trước khi chúng ta trở nên thành thạo. Không ai mong đợi sẽ giỏi về môn trượt tuyết mà không bị ngã nhiều lần. Thế mà nhiều người ngạc nhiên về nỗi đau khi nỗ lực hết mình để đi tìm một người nào đó xứng đáng với tình yêu của họ.

Chấp nhận sự liều lĩnh cần thiết để đạt được mục tiêu là một hành động can đảm. Còn khi bạn từ chối liều lĩnh để bảo vệ trái tim mình khỏi bị tổn thương là một hành động tuyệt vọng.

Với những gì đã trải qua, tôi nhận ra tình duyên là một việc rất khó nói. Lý do bạn yêu ai đó cũng rất mơ hồ. Có lẽ đó chính là hành vi phi lý trí một cách có hệ thống mà Dan Ariely đã đề cập trong quyển sách nổi tiếng của mình. 

YÊU & ĐƯỢC YÊU

Tôi không thể ép bạn ghét một bản nhạc, một bộ phim bạn thích. Bạn cũng không có lựa chọn khi biết mình yêu một ai đó. Điều duy nhất bạn có thể làm là chọn lựa thái độ và cách ứng xử với người mà bạn có tình cảm. 

Chúng ta yêu một ai đó khi những nhu cầu hay khát khao của họ quan trọng như những nhu cầu hay khát khao của chính chúng ta. Dĩ nhiên, trong trường hợp tuyệt nhất, thậm chí chúng ta còn quan tâm đến lợi ích của người đó còn nhiều hơn, hay không thể tách rời với lợi ích của chúng ta. 

Môt câu hỏi quen thuộc tôi thường dùng để giúp mọi người quyết định xem liệu họ có thực sự yêu một ai đó chưa là "Bạn có thể vì người mình yêu mà đỡ đạn cho họ không?" Điều này tưởng chừng như vượt quá tiêu chuẩn thông thường, bởi vì chỉ có một số ít người buộc phải đương đầu với sự hy sinh lớn đến như vậy và chẳng ai trong chúng ta có thể nói chắc được về những điều chúng ta sẽ làm nếu phải chọn lựa giữa sự khao khát tự vệ và tình yêu. Nhưng chỉ cần tưởng tượng tình huống đó thôi cũng có thể làm rõ được bản chất sự gắn bó trong chúng ta dành cho người mình yêu thương.

Câu hỏi này bạn có thể tự hỏi về người yêu của bạn. Liệu một mai, bạn không còn đẹp nữa, bạn không kiếm được tiền, không còn phong độ nữa, liệu người bạn này có ở bên bạn, hay họ sẽ "té" đi chỗ khác. 

Nhưng nếu chúng ta không dự tính trao đi món quà này cho họ thì làm sao chúng ta có thể nói rằng chúng ta yêu thương họ? Thông thường, yêu hay không yêu rất dễ nhận thấy khi chúng ta thể hiện người đó quan trọng với mình thế nào, đặc biệt là qua số lượng và chất lượng thời gian chúng ta sẵn sàng dành cho họ.

Khi người bạn của mình chỉ cho bạn "có con chim màu xanh trên cành cây ngoài cửa sổ", bạn sẽ ngắm nhìn nó và trao đổi với bạn mình, hay bạn sẽ ừ à và tiếp tục cắm mặt vào điện thoại? 

Câu trả lời thực ra rất rõ ràng, thông qua những việc hàng ngày bạn vẫn thấy. Đó chính là dấu hiệu  bạn cố tình lờ đi. Bạn chỉ thấy điều bạn muốn thấy, tự lừa dối mình thay vì điều thực sự đang diễn ra. Bản đồ chỉ dẫn trong bạn đã không còn khớp với địa hình thực tế. 

BẢN ĐỒ KHÔNG KHỚP VỚI ĐỊA HÌNH

Đó chính là một tấm bản đồ chỉ đường không chính xác, khả năng định hướng tương lai có vấn đề. Gordon Livingston kể lại khi ông còn là một thiếu úy trẻ trong Sư đoàn không vận 82 và đang cố định hướng tại Carolina.

Khi tôi đang nghiên cứu bản đồ, trung đội phó, một cựu chiến binh trong số các hạ sĩ quan tiến lại gần và hỏi tôi: "Thiếu úy đã tìm ra nơi chúng ta đang đứng chưa?". Tôi trả lời: "Ồ, theo bản đồ thì lẽ ra phải có một ngọn đồi ở đây nhưng tôi không trông thấy nó, thưa ngài". Anh ấy nói: "Nếu bản đồ không khớp với địa hình, đó là bản đồ sai". Ngay lúc ấy, tôi biết mình vừa mới nghe được một chân lý cơ bản. 

Làm thế nào để  nhận ra bản đồ không khớp với địa hình:

Những định hướng sai lầm trên tấm bản đồ cuộc đời của chúng ta được thể hiện rõ nhất qua cảm giác buồn rầu, giận dữ, bị phản bội, bàng hoàng và mất phương hướng. Khi những cảm xúc này xuất hiện trên bề mặt là lúc chúng ta cần suy nghĩ lại khả năng định hướng của mình, và làm thế nào để sửa chữa nó để chúng ta không lặp lại mô hình của những người đã lãng phí thời gian để nhận ra rằng niềm an ủi duy nhất cho nỗi đau này chỉ là những kinh nghiệm.

Đã bao nhiêu lần chúng ta cảm thấy bị phản bội và kinh ngạc khi nhận ra sự "ngôn hành bất nhất" giữa lời nói và hành động của mọi người trước khi nhận ra mình cần phải để tâm đến hành động hơn là lời nói suông. Hầu hết những điều khiến bạn đau lòng trong cuộc đời này là kết quả của việc bạn lờ đi sự thật rằng cách cư xử trước đây là dự đoán xác thực nhất về hành vi trong tương lai.

Khi đã nhận ra, hãy điều chỉnh lại tấm bản đồ dẫn đường của bạn cho đúng thực tế. Chấp nhận thực tế là bước đầu tiên vượt qua đau khổ. Chọn cách cư xử phù hợp và đừng yếu lòng khi thực hiện điều bạn chọn lựa.

ẢO TƯỞNG VỀ HÔN NHÂN

Thành vợ chồng rồi thì không yêu nữa…
Tốt nghiệp xong thì không học nữa…

Nếu nhìn mọi việc một cách khách quan, có thể bạn cũng nản lòng:

Một nhiệm vụ trọng đại trong cuộc sống mà hầu hết chúng ta đều có thể sử dụng những lời chỉ dẫn, đó là việc lựa chọn và sống cùng bạn đời. Thực tế cho thấy hơn một nửa các cuộc hôn nhân đã chấm dứt bằng việc ly hôn, và nói chung chúng ta không được giỏi giang lắm khi thực hiện nhiệm vụ này.

Thông thường, những người có cha mẹ vẫn đang sống cùng nhau mô tả mối quan hệ của họ như là người cộng sinh đầy mâu thuẫn, hoặc đáng chán vì có mùi vị kinh tế mà thiếu sự vui sướng và thỏa mãn về tình cảm.

Những thành viên trong gia đình họ đang sống những cuộc sống vô vị. Mối quan hệ của họ là đầy xung đột hoặc thiếu sự say mê và thân thiết.  

Nhiều bạn bè, người quen của tôi có gia đình, con cái. Đời sống cộng sinh như vậy không còn là chuyện lạ khi tôi quan sát xung quanh. Bản thân tôi cũng không dám nói hay vì chúng ta khó dự đoán tương lai. Tuy nhiên, cuộc sống gia đình vô vị như vậy không phải là điều tôi tìm kiếm.  Chúng ta chọn trường đại học, chọn nghề nghiệp, chọn bạn đời khi chúng ta còn chưa hình dung hết về mọi thứ:

Thật không thể dự đoán được một người (và tình cảm của ta dành cho người ấy) sẽ trở nên như thế nào sau năm năm, ít hơn nhiều so với năm mươi năm. 

Chúng ta cố gắng tìm một người bạn đời theo quan niệm về tình yêu lãng mạn - thứ xuất hiện quá nhiều trên phim ảnh Âu Á, từ Cô dâu 8 tuổi đến Beautiful Woman - một thiên đường trên trái đất. 

Nhiều website ở Việt Nam viết về tình yêu như thể đúng rồi, với một danh sách đức tính các chàng trai phải có, những hình mẫu phụ nữ tuyệt vời. Làm gì có chuyện bạn đứng đó và một loạt các "ứng viên" đến cho bạn chọn. Anh biết nấu ăn không? Không à, ra ngoài. Sau khi "have sex", anh có hút thuốc không? Không à, không có cá tính lắm, a sang hàng bên kia. Em chờ anh quá lâu nên em quá yêu sự cô đơn. Anh có yêu em và sự cô đơn của em luôn không? Thật ảo tưởng hết chỗ nói. 

Những bài viết như thế có vẻ như tác động không nhỏ với lượng view khủng và được xem như tuyên ngôn của những người chia sẻ chúng. Những bạn FA "tìm kiếm trong tuyệt vọng ở nhiều mức độ không ổn định của một người nào đó yêu họ vô điều kiện, và gặp rắc rối vì đang đòi hỏi quá nhiều. Chúng ta hiếm khi nhận được sự tán thành này ở bạn đời của mình, điều đó chính là nguyên nhân của sự day dứt - sự bất mãn không bao giờ được đề cập tới trong hầu hết các cuộc hôn nhân." 

Thay vì tìm kiếm điều hoàn hảo, hãy bình tĩnh nhìn vào những đặc điểm lý tưởng của một người bạn đời: "Sự tử tế, lòng khoan dung, khả năng cam kết - những phẩm chất mà không phải ngẫu nhiên ai cũng có được. Những phẩm chất này có xu hướng tồn tại như những nét tính cách mà chỉ có trải qua nhiều thời gian, con người ta mới có thể nhận thấy được. [..] Cũng như những hình thức nghệ thuật khác, chúng ta nhận thấy thật khó để nhận ra các phẩm chất đó, nhưng một khi nó hiện diện, chúng ta sẽ cảm nhận được."

Thời gian đóng vai trò quan trọng vì tiến trình xây dựng luôn chậm hơn và phức tạp hơn việc phá bỏ. Nếu chúng ta tin rằng xây dựng tốt hơn phá hoại, làm việc tốt hơn đứng nhìn thì chúng ta sẽ có cơ hội để tìm ra một con đường hạnh phúc trong cuộc sống. Tuy cơ hội đó rất chậm và lặng lẽ nhưng đó là con đường của việc nhận thức những bí mật lớn lao của cuộc sống.

Tôi chúc bạn may mắn trong hành trình của chính bạn!